Παρθενώνας
Ο Παρθενώνας είναι ένας παραδοσιακός διατηρητέος οικισμός της Χαλκιδικής, 5 χιλιόμετρα από το Νέο Μαρμαρά. Κατά την επίσκεψη σας εκεί θα σας εντυπωσιάσει η πυκνή βλάστηση και τα πέτρινα χαλκιδικιώτικης αρχιτεκτονικής σπίτα.
Το χωριό Παρθενώνας είναι σε υψόμετρο 350 μέτρων στη δυτική πλευρά του όρους Ίταμος.
Ο Ηρόδοτος αναφέρει την Παρθενόπολη η οποία πιθανώς ήταν κτισμένη κοντά στον σημερινό Παρθενώνα. Ωστόσο δεν έχουν βρεθεί ερείπια παρά μόνο ένα ιερό, ίσως του Δία, που ήταν χτισμένο σε μία κορφή του Ίταμου, πάνω από τον Παρθενώνα, στον Κώστα.
Η επόμενη αναφορά στον Παρθενώνα βρίσκεται σε βυζαντινές πηγές. Υπήρχε ένα χωριό στην περιοχή αν και οι αρχαιολόγοι αμφιβάλλουν αν βρισκόταν στην ίδια θέση με το σημερινό. Σε κάθε περίπτωση, ο σύγχρονος Παρθενώνας φαίνεται να ιδρύθηκε κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου. Δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για το χωριό αναφορικά με εκείνη την περίοδο. Ο Παρθενώνας θα πρέπει να ήταν ένα μικρό χωριό χωρίς σταθερό πληθυσμό. Πιθανώς να είχε εγκαταλειφτεί πλήρως για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Εκείνη την εποχή οι άνθρωποι συνήθιζαν να μετακινούνται από το ένα μέρος στο άλλο στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν καλύτερους όρους επιβίωσης.
Ωστόσο ο πληθυσμός κάποτε σταθεροποιήθηκε και προς τα τέλη της Τουρκοκρατίας ο Παρθενώνας ήταν ένας δραστήριος οικισμός που διάθετε σχολείο, εκκλησίες και καθαρό νερό, κάτι σπάνιο για την εποχή. Έτσι, κατά την απελευθέρωση ο Παρθενώνας ήταν από τους κύριους οικισμούς στην περιοχή της Σιθωνίας.
Οι καιροί όμως άλλαξαν γρήγορα. Ο Παρθενώνας ήταν το μόνο ορεινό χωριό της Σιθωνίας και η επιβίωση εκεί ήταν δύσκολη. Από την άλλη η τοπική οικονομία άρχισε να προσανατολίζεται προς τον τουρισμό, ιδιαίτερα μετά τα τέλη της δεκαετίας του ΄΄60. Η επένδυση στο Πόρτο Καρράς δημιούργησε νέες θέσεις εργασίας και πολλοί κάτοικοί άρχισαν να εγκαταλείπουν το χωριό και να εγκαθίστανται μόνιμα στο Νέο Μαρμαρά, τον γειτονικό παραθαλάσσιο οικισμό. Βαθμιαία το μέρος εγκαταλείφτηκε τελείως και ο Παρθενώνας ερημώθηκε, έγινε ξανά μία πόλη φάντασμα.
Όμως η ιστορία του χωριού δεν τελειώνει έτσι. Προς τα τέλη της δεκαετίας του 70 κάποιοι ξένοι περιηγητές έμειναν εντυπωσιασμένοι από την ομορφιά του μέρους και αποφάσισαν αν επενδύσουν εκεί. Στην αρχή άνοιξε ένα εστιατόριο. Στη συνέχεια ένα παλιό πέτρινο σπίτι ανακαινίστηκε και έγινε ξενώνας. Το μέρος άρχισε να αποκτά ζωή ξανά. Σήμερα πολλά παλιά σπίτια έχουν ανακαινιστεί είτε ως κατοικίες είτε ως ξενώνες που λειτουργούν όλο το χρόνο. Υπάρχουν ακόμη ταβέρνες, ένα μουσείο λαϊκής τέχνης ακόμη και μία εκκλησία σε λειτουργία.
Ο Παρθενώνας είναι κάτι διαφορετικό. Δεν θα περιμένατε να βρείτε ένα ορεινό χωριό στη Σιθωνία. Είναι ένα ωραίο μέρος με ταβέρνες, καφετέριες και ξενοδοχεία. Είναι χτισμένος αμφιθεατρικά σε μία πλαγιά, οπότε υπάρχουν πολλά σημεία με εξαιρετική θέα του Τορωναίου κόλπου και του Νέου Μαρμαρά. Αν επισκεφτείτε τον Παρθενώνα μην παραλείψετε να πάτε μία βόλτα στον Ίταμο του οποίου η κορυφή απέχει μόλις 20 λεπτά σε σχετικά καλό χωματόδρομο.